เมนู

7. สาริปุตฺตตฺเถรสฺส สหายกพฺราหฺมณวตฺถุ

ยํ กิญฺจิ ยิฏฺฐํ วาติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา เวฬุวเน วิหรนฺโต สาริปุตฺตตฺเถรสฺส สหายกพฺราหฺมณํ อารพฺภ กเถสิฯ

ตมฺปิ หิ เถโร อุปสงฺกมิตฺวา ‘‘กิํ, พฺราหฺมณ, กิญฺจิ กุสลํ กโรสี’’ติ ปุจฺฉิฯ ‘‘อาม, ภนฺเต’’ติฯ ‘‘กิํ กโรสี’’ติ? ‘‘ยิฏฺฐยาคํ ยชามี’’ติฯ ‘‘ตทา กิร ตํ ยาคํ มหาปริจฺจาเคน ยช’’นฺติฯ อิโต ปรํ เถโร ปุริมนเยเนว ปุจฺฉิตฺวา ตํ สตฺถุ สนฺติกํ เนตฺวา ตํ ปวตฺติํ อาโรเจตฺวา ‘‘อิมสฺส, ภนฺเต, พฺรหฺมโลกสฺส มคฺคํ กเถถา’’ติ อาหฯ สตฺถา, ‘‘พฺราหฺมณ, เอวํ กิรา’’ติ ปุจฺฉิตฺวา ‘‘เอวํ, โภ โคตมา’’ติ วุตฺเต, ‘‘พฺราหฺมณ, ตยา สํวจฺฉรํ ยิฏฺฐยาคํ ยชนฺเตน โลกิยมหาชนสฺส ทินฺนทานํ ปสนฺนจิตฺเตน มม สาวกานํ วนฺทนฺตานํ อุปฺปนฺนกุสลเจตนาย จตุภาคมตฺตมฺปิ น อคฺฆตี’’ติ วตฺวา อนุสนฺธิํ ฆเฏตฺวา ธมฺมํ เทเสนฺโต อิมํ คาถมาห –

[108]

‘‘ยํ กิญฺจิ ยิฏฺฐํ ว หุตํ ว โลเก,

สํวจฺฉรํ ยเชถ ปุญฺญเปกฺโข;

สพฺพมฺปิ ตํ น จตุภาคเมติ,

อภิวาทนา อุชฺชุคเตสุ เสยฺโย’’ติฯ

ตตฺถ ยํ กิญฺจีติ อนวเสสปริยาทานวจนเมตํฯ ยิฏฺฐนฺติ เยภุยฺเยน มงฺคลกิริยาทิวเสสุ ทินฺนทานํฯ หุตนฺติ อภิสงฺขริตฺวา กตํ ปาหุนทานญฺเจว, กมฺมญฺจ ผลญฺจ สทฺทหิตฺวา กตทานญฺจฯ สํวจฺฉรํ ยเชถาติ เอกสํวจฺฉรํ นิรนฺตรเมว วุตฺตปฺปการํ ทานํ สกลจกฺกวาเฬปิ โลกิยมหาชนสฺส ทเทยฺยฯ ปุญฺญเปกฺโขติ ปุญฺญํ อิจฺฉนฺโตฯ อุชฺชุคเตสูติ เหฏฺฐิมโกฏิยา โสตาปนฺเนสุ อุปริมโกฏิยา ขีณาสเวสุฯ อิทํ วุตฺตํ โหติ – ‘‘เอวรูเปสุ ปสนฺนจิตฺเตน สรีรํ โอนมิตฺวา วนฺทนฺตสฺส กุสลเจตนาย ยํ ผลํ, ตโต จตุภาคมฺปิ สพฺพํ ตํ ทานํ น อคฺฆติ, ตสฺมา อุชุคเตสุ อภิวาทนเมว เสยฺโย’’ติฯ

เทสนาวสาเน โส พฺราหฺมโณ โสตาปตฺติผลํ ปตฺโต, อญฺเญปิ พหู โสตาปตฺติผลาทีนิ ปาปุณิํสูติฯ

สาริปุตฺตตฺเถรสฺส สหายกพฺราหฺมณวตฺถุ สตฺตมํฯ